W niedzielę 7 kwietnia 2024 odbędą się wybory samorządowe.
Wybierać będziemy wójta, burmistrza lub prezydenta miasta oraz radnych do rad: gminy, powiatu i sejmiku województwa.
Głosować można od godz. 7.00 do 21.00. Jeżeli w pierwszej turze nie zostanie wybrany wójt, burmistrz lub prezydent miasta, to w dwa tygodnie później, 21 kwietnia 2024 przeprowadzona zostanie druga tura głosowania.
Poniżej wyjaśniamy krok po kroku jak znaleźć lokal wyborczy, jak przygotować się do głosowania i kiedy oddany głos będzie ważny.
Kto głosuje?
W wyborach samorządowych mogą głosować wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania skończą 18 lat. Głosować można wyłącznie w miejscu stałego zamieszkania, zgodnie z wpisem w Centralnym Rejestrze Wyborców (za wyjątkiem osób przebywających w szpitalach, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych).
Co będzie potrzebne do głosowania?
Idąc do lokalu wyborczego, trzeba zabrać dokument tożsamości: dowód osobisty lub paszport ze zdjęciem. Może to być także książeczka wojskowa ze zdjęciem, potwierdzająca tożsamość wyborcy.
Dopuszczalny będzie także dowód osobistym w aplikacji mObywatel (można z niej skorzystać także w trybie offline, czyli bez dostępu do internetu).
W każdym z lokali wyborczych udostępniane będą długopisy. Dobrze będzie jednak wziąć swój długopis.
Jak znaleźć lokal do głosowania?
Najbezpieczniej jest sprawdzić swoje dane w Centralnym Rejestrze Wyborców. Tam widnieje także adres właściwego lokalu wyborczego, do którego jesteśmy przypisani. Adres lokalu wyborczego znajdziemy także m.in. na tablicy ogłoszeń w gminie, na tablicach (słupach) ogłoszeniowych, w aplikacji MObywatel w usłudze Wybory lub wyszukiwarce obwodowych komisji wyborczych na stronie PKW
Ile kart otrzymamy?
W lokalu wyborczym otrzymamy cztery karty do głosowania. Na każdej karcie można oddać głos tylko na jedną osobę.
Na dole każdej karty będzie informacja o sposobie głosowania. Wszystkie karty do głosowania będą koloru białego. Nazwiska kandydatów będą wydrukowane na kolorowym tle.
Karta do głosowania na radnych gminy liczącej mniej niż do 20 tys. mieszkańców.
Nazwiska kandydatów będą widnieć na szarym tle.
Aby oddać głos należy postawić znak „X” w kwadracie obok wyłącznie jednego kandydata.
Karta do głosowania na radnych gminy liczącej więcej niż 20 tys. mieszkańców.
Na karcie będą znajdować się listy kandydatów.
Aby oddać głos należy postawić znak „X” w kwadracie obok nazwiska wybranego kandydata wyłącznie z jednej wybranej listy.
Karta do głosowania na radnych do powiatu.
Na karcie będą znajdować się listy kandydatów. Nazwiska kandydatów będą widnieć na żółtym tle.
Aby oddać głos należy postawić znak „X” w kwadracie obok nazwiska wybranego kandydata wyłącznie z jednej wybranej listy.
Karta do głosowania na radnych do sejmiku województwa.
Na karcie będą znajdować się listy kandydatów. Nazwiska kandydatów będą widnieć na niebieskim tle.
Aby oddać głos należy postawić znak „X” w kwadracie obok nazwiska wybranego kandydata wyłącznie z jednej wybranej listy.
Na kartach do głosowania na wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast nazwiska kandydatów widnieją w kolejności alfabetycznej na różowym tle.
Znak „X” należy postawić w kratce obok nazwiska wyłącznie jednego kandydata.
Karta do głosowania na wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast w przypadku tylko jednego kandydata.
Znak „X” należy postawić w kratce oznaczonej „TAK” lub „NIE”, w zależności od tego czy jest się za wyborem danego kandydata.
W Warszawie i w innych miastach na prawach powiatu mieszkańcy otrzymają trzy karty do głosowania. Wybierać będą wyłącznie radę miejską i prezydenta miasta oraz radnych do sejmiku wojewódzkiego. Miasta na prawach powiatu nie mają odrębnych organów gminy i powiatu. Mieszkańcy stolicy głosują dodatkowo na radnych dzielnic.
Jak ważnie oddać głos?
Państwowa Komisja Wyborcza opublikowała film, na którym pokazano wzory kart do głosowania, które zostaną wykorzystane w wyborach samorządowych oraz poprawny sposób głosowania, aby głos uznany został za ważny.
Kiedy oddany głos jest nieważny?
Jeśli osoba uprawniona do głosowania nie zastosuje się do ustawowych wytycznych dotyczących prawidłowości głosowania, wówczas jej głos nie będzie ważny.
Warto przypomnieć, że głos będzie nieważny w sytuacji, gdy:
- znak „x” nie zostanie postawiony w kratce przy żadnym nazwisku,
- znak „x” zostanie postawiony w kratce przy nazwisku więcej niż jednego kandydata,
- w kratce zostanie postawiony inny znak niż „x”, np. kółko, gwiazdka, haczyk (nie będzie przecinających się linii),
- wokół kratki przy nazwisku kandydata zostanie zakreślony np. okrąg, a kratka będzie pusta,
- znak „x” postawiony będzie wyłącznie przy nazwisku kandydata skreślonego przez gminną komisję wyborczą.
Cisza wyborcza
Od północy z piątku na sobotę (5 kwietnia 2024) aż do końca głosowania w niedzielę będzie trwała cisza wyborcza. Zabronione jest agitowanie na rzecz konkretnych komitetów wyborczych, kandydatów i list. Zabronione jest także publikowanie sondaży. Zakaz agitacji obowiązuje też w internecie.
Za złamanie ciszy wyborczej grozi nawet 1 mln zł grzywny.
Samorząd lokalny nie jest „Nasz”, „Wasz”, czy „Ich”. Samorząd lokalny jest dobrem wspólnym wszystkich jego mieszkańców – nie pomijając i nie wykluczając nikogo.
By takim został trzeba wziąć losy naszych małych ojczyzn w swoje ręce i pójść zagłosować.
Od naszego głosu zależy przyszły kształt naszej wspólnoty samorządowej.